Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội tháng 01 năm 2024

I. TÌNH HÌNH KINH TẾ

1. Sản xuất nông, lâm nghiệp và thuỷ sản

Sản xuất nông nghiệp trong tháng tập trung chủ yếu vào thu hoạch cây vụ Đông và chuẩn bị các điều kiện để gieo trồng cây vụ Xuân. Chăn nuôi phát triển ổn định. Sản xuất lâm nghiệp tập trung vào các hoạt động hưởng ứng phong trào “Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ”. Ngành thủy sản đẩy mạnh sản xuất đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong dịp Tết Nguyên đán.

a. Sản xuất nông nghiệp

Trồng trọt: Trong tháng, các địa phương tích cực chăm sóc, thu hoạch cây trồng vụ Đông; gieo trồng các loại rau ngắn ngày gối vụ để cung cấp nguồn rau xanh cho thị trường dịp Tết đồng thời chuẩn bị các điều kiện sản xuất vụ Xuân.

Sản xuất vụ Đông: Tính đến ngày 15/01/2024, toàn tỉnh thu hoạch được 80% diện tích cây vụ Đông, năng suất các loại cây trồng dự tính tương đương với năm trước.

Sản xuất vụ Xuân: Toàn tỉnh dự kiến gieo cấy hơn 70 nghìn ha lúa và trồng khoảng 11 nghìn ha cây rau màu.

Cây lâu năm: Tháng 01/2024, tháng giáp Tết Nguyên đán nên nhu cầu về cây cảnh tăng cao, đặc biệt là quất, đào. Các làng nghề cây cảnh như vườn quất Nam Phong (thành phố Nam Định), làng nghề cây cảnh Vị Khê (huyện Nam Trực), làng nghề cây cảnh Văn Lý (huyện Hải Hậu),... khách đến giao dịch khá sôi động. Cây quất, đào của Nam Định được tiêu thụ không chỉ trong tỉnh mà còn cung cấp cho các tỉnh lân cận, đem lại giá trị kinh tế cao. Sản lượng thu hoạch quất ước đạt 332 nghìn cây, đào 350 nghìn cây.

Chăn nuôi và thú y: Tại thời điểm cuối tháng 01/2024, đàn trâu có 7.864 con, tăng 2,4%; đàn bò 28.011 con, tăng 0,7% so với cùng kỳ năm trước; đàn lợn 562.815 con, tăng 7,1%. Đàn gia cầm 9.992 nghìn con, tăng 2,4%, trong đó đàn gà 7.391 nghìn con, tăng 3,3% so với cùng thời điểm năm trước.

b. Lâm nghiệp

Sản lượng gỗ khai thác tháng 01/2024 ước đạt 366 m³ tăng 1,7%; sản lượng củi ước đạt 1.028 ste bằng 99,8% cùng kỳ năm trước.

c. Thuỷ sản

Các cơ sở nuôi trồng và khai thác thủy sản tập trung đẩy mạnh sản xuất đáp ứng nhu cầu thực phẩm của nhân dân trong dịp Tết Nguyên đán. Sản lượng thuỷ sản tháng 01/2024 ước đạt 13.480 tấn, tăng 5,1% so với cùng kỳ năm 2023.

Sản lượng thuỷ sản nuôi trồng 9.172 tấn, tăng 5,2%. Sản lượng thủy sản khai thác 4.308 tấn, tăng 4,9%; trong đó: sản lượng khai thác biển 4.160 tấn, tăng 5,0%; sản lượng khai thác nội địa 148 tấn, tăng 2,1%.

2. Sản xuất công nghiệp

a. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP)

Hoạt động công nghiệp trong tháng tập trung nguồn lực sản xuất các đơn hàng trước kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Giáp Thìn, thêm vào đó số ngày làm việc của tháng Một năm nay nhiều hơn năm trước^[1] nên chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 01/2024 ước tăng 55,28%, trong đó ngành chế biến, chế tạo tăng 56,86%.

Chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 01/2024 giảm 4,17% so với tháng trước, trong đó: ngành khai khoáng giảm 17,91%; ngành chế biến, chế tạo giảm 4,25%; sản xuất và phân phối điện, khí đốt giảm 0,05%; cung cấp nước, xử lý rác thải, nước thải giảm 2,62%.

So với cùng kỳ năm trước, chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 01/2024 tăng 55,28%. Trong đó: ngành chế biến, chế tạo tăng 56,86%, đóng góp 54,80 điểm phần trăm vào mức tăng chung; ngành sản xuất và phân phối điện, khí đốt, nước nóng, hơi nước và điều hòa không khí tăng 14,35%, đóng góp 0,33 điểm phần trăm; ngành cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 11,62%, đóng góp 0,17 điểm phần trăm; riêng ngành khai khoáng giảm 3,99%, làm giảm 0,02 điểm phần trăm.

3. Đầu tư và xây dựng

 Hoạt động đầu tư trong tháng Một tập trung chủ yếu vào việc phân khai kế hoạch vốn năm 2024, các công trình mới được bố trí vốn đang trong thời gian chuẩn bị hoàn tất các thủ tục, hồ sơ chuẩn bị đầu tư; các công trình chuyển tiếp được đẩy nhanh tiến độ thực hiện. Tỷ lệ vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước ước đạt 11,7% so với kế hoạch năm và tăng 160,9% so với cùng kỳ năm 2023.

Vốn đầu tư phát triển thuộc nguồn vốn ngân sách nhà nước do địa phương quản lý: Tháng 01/2024, vốn đầu tư phát triển thuộc nguồn vốn ngân sách nhà nước do địa phương quản lý ước thực hiện 1.059 tỷ đồng, đạt 11,7% kế hoạch năm, tăng 160,9% so với cùng kỳ năm 2023, trong đó: cấp tỉnh 995 tỷ đồng, đạt 11,8%, tăng 166,6%; cấp huyện 42 tỷ đồng, đạt 11,8%, tăng 172,4%; cấp xã 22 tỷ đồng, đạt 9,3%, tăng 26,7%.

Thu hút đầu tư: Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh, tháng 01/2024, tỉnh cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư mới cho 6 dự án FDI với tổng số vốn đăng ký 20,2 triệu USD.

4. Hoạt động tài chính và ngân hàng

a. Hoạt động tài chính

Thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn tháng 01/2024 ước đạt 615 tỷ đồng, bằng 5,1% dự toán năm và giảm 3,3% so với cùng kỳ năm 2023. Chi ngân sách Nhà nước đảm bảo chi đầu tư phát triển và các nhiệm vụ chi thường xuyên tiết kiệm, hiệu quả.

b. Hoạt động ngân hàng

Các tổ chức tín dụng thực hiện nghiêm, kịp thời các chính sách về tiền tệ, tín dụng đảm bảo an toàn, hiệu quả; đáp ứng đầy đủ nhu cầu vốn phục vụ phát triển sản xuất, kinh doanh. Tổng nguồn vốn huy động của các tổ chức tín dụng trên địa bàn tháng 01/2024 tăng 17,1%; tổng dư nợ tín dụng tăng 11,6% so với cùng kỳ năm trước.

5. Tình hình đăng ký doanh nghiệp

Số doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động tháng Một tăng 44,9% với tổng số vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế tăng 324,6% so với cùng kỳ năm 2023.

6. Thương mại, dịch vụ, giá cả

a. Tình hình nội thương

Tháng Một là tháng giáp Tết Nguyên đán nên hoạt động bán lẻ và kinh doanh dịch vụ diễn ra sôi động, nhu cầu mua sắm của người dân tăng cao. Các doanh nghiệp, hệ thống siêu thị và cơ sở kinh doanh chủ động chuẩn bị nguồn hàng hóa dồi dào, phong phú, đa dạng phục vụ nhu cầu tiêu dùng của người dân trong dịp Tết. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 01/2024 tăng 16,4% so với cùng kỳ năm 2023.

Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tháng 01/2024 ước đạt 6.770 tỷ đồng, tăng 4,4% so với tháng trước và tăng 16,4% so với cùng kỳ năm trước – là tháng Một có quy mô và tốc độ tăng so với cùng kỳ năm trước cao nhất trong giai đoạn 2020-2024.

Công tác quản lý thị trường: Trong tháng 01/2024, Cục Quản lý thị trường tỉnh tiến hành kiểm tra 65 vụ, phát hiện và xử lý 44 vụ với 47 hành vi vi phạm, trong đó: trong đó, vi phạm về hàng cấm, hàng lậu 4 hành vi, vi phạm trong lĩnh vực giá đầu cơ găm hàng 12 hành vi, vi phạm trong kinh doanh 14 hành vi và vi phạm khác 17 hành vi. Tổng số tiền thu nộp ngân sách Nhà nước 382 triệu đồng.

b. Xuất, nhập khẩu

Các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh tập trung sản xuất, xuất khẩu các đơn hàng trước kỳ nghỉ Tết Nguyên đán và số ngày làm việc tháng 01/2024 nhiều hơn tháng 01/2023[2] nên tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa tháng Một tăng cao (32,0%) so với cùng kỳ, trong đó xuất khẩu tăng 41,8%. Cán cân thương mại hàng hóa xuất siêu 110 triệu USD.

Xuất khẩu hàng hóa: Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa sơ bộ tháng 12/2023 đạt 234 triệu USD; sơ bộ năm 2023 đạt 2.522 triệu USD.

Nhập khẩu hàng hóa: Kim ngạch nhập khẩu hàng hóa sơ bộ tháng 12/2023 đạt 122 triệu USD; sơ bộ năm 2023 đạt 1.412 triệu USD.

c. Giá cả

Tháng 01/2024 là tháng giáp Tết Nguyên đán nên nhu cầu mua sắm của người dân tăng cao, giá hàng hóa và dịch vụ tăng theo quy luật tiêu dùng vào dịp Tết; giá gas tăng theo giá thế giới và giá dịch vụ vệ sinh môi trường tăng là những nguyên nhân chính làm cho chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 01/2024 tăng 0,40% so với tháng trước và tăng 2,38% so với tháng 01 năm 2023.

Trong mức tăng 0,40% của CPI tháng 01/2024 so với tháng trước, có 09 nhóm hàng tăng giá và 02 nhóm giá ổn định.

d. Giao thông vận tải

Hoạt động vận tải tháng Một nhộn nhịp hơn so với các tháng trước khi nhu cầu vận chuyển hành khách và hàng hóa tăng cao trong dịp Tết Nguyên đán. Hành khách vận chuyển tăng 2,9% và luân chuyển tăng 2,0% so với cùng kỳ; hàng hóa vận chuyển tăng 62,6% và luân chuyển tăng 82,5%.

Doanh thu vận tải, kho bãi và dịch vụ hỗ trợ vận tải tháng 01/2024 ước đạt 827 tỷ đồng, tăng 1,0% so với tháng trước và tăng 53,0% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó: vận tải hành khách 136 tỷ đồng, tăng 4,3%; vận tải hàng hoá 661 tỷ đồng, tăng 69,8%; dịch vụ hỗ trợ vận tải 26 tỷ đồng, tăng 42,7% và bưu chính, chuyển phát 4 tỷ đồng, tăng 61,1%.

Vận tải hành khách tháng 01/2024 ước đạt 2.274 nghìn lượt khách vận chuyển, tăng 2,9% và luân chuyển 161 triệu lượt khách.km, tăng 2,0% so với cùng kỳ năm trước.

Vận tải hàng hóa tháng 01/2024 ước đạt 5.100 nghìn tấn hàng hóa vận chuyển, tăng 62,6% và luân chuyển 1.145 triệu tấn.km, tăng 82,5% so với cùng kỳ năm trước.

II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI

Để chuẩn bị tốt các điều kiện phục vụ nhân dân đón Tết Nguyên đán cổ truyền của dân tộc Xuân Giáp Thìn 2024 trong không khí vui tươi, lành mạnh, an toàn, tiết kiệm, Tỉnh ủy, UBND tỉnh yêu cầu các cấp, các ngành chức năng tăng cường kiểm soát, xử lý việc sản xuất, kinh doanh thực phẩm giả, kém chất lượng, phòng chống ngộ độc thực phẩm; đảm bảo cân đối cung, cầu các mặt hàng thiết yếu trước, trong và sau Tết; hạn chế tai nạn giao thông và các tệ nạn xã hội; quan tâm, chăm lo đời sống các gia đình chính sách, người có công với cách mạng và gia đình có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn tỉnh.

Thực hiện chính sách với người có công: Trong tháng 12/2023, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh tiếp nhận, giải quyết chế độ chính sách liên quan đến lĩnh vực người có công đối với 811 người có công và thân nhân người có công; giới thiệu 15 trường hợp tới Hội đồng Giám định y khoa tỉnh để khám giám định. Trung tâm Điều dưỡng người có công đã tổ chức đón tiếp, điều dưỡng tại Trung tâm đối với 35 người có công. Trình UBND tỉnh phê duyệt quyết định mua sắm quà tặng cho người có công và thân nhân liệt sỹ nhân dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn năm 2024.

Công tác bảo trợ xã hội: Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh thực hiện đầy đủ các chế độ chăm sóc, nuôi dưỡng, phục hồi chức năng và dạy nghề cho trên 230 đối tượng đang quản lý. Trong tháng 12, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tiếp nhận 01 đối tượng vào chăm sóc, nuôi dưỡng tại Trung tâm.

Công tác giảm nghèo: Theo Quyết định số 06/QĐ-UBND ngày 03/01/2024 của UBND tỉnh Nam Định về việc phê duyệt kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2023. Theo đó, tỷ lệ nghèo đa chiều (gồm tỷ lệ hộ nghèo và hộ cận nghèo) trên địa bàn tỉnh là 3,85% (tổng số 24.844 hộ). Trong đó, tỷ lệ hộ nghèo là 1,09% (tổng số 7.041 hộ nghèo); tỷ lệ hộ cận nghèo 2,76% (tổng số 17.803 hộ cận nghèo).